SON DAKİKA
Sıcak Haber
00:00:00
-A +A
![]()
Müşerref Özdaş
Doğa diyor ki Güç bende
3 dakikada neler yapabilirsiniz?
Belki bu yazıyı okur üzerinde azıcık düşünebilirsiniz. Belki mutfağa kadar gidip bir bardak su içip dönersiniz. Trafikte iseniz biraz daha fazla gaza basıp ulaşacağınız yere belki 3 dakika daha erken gidebilir ya da aşırı hız nedeniyle bir kazaya karışır hiç gidemeyebilirsiniz. Çabuk unutuyoruz Yakın bir zamanda Bodrum’da meydana gelen ve büyüklüğü 6,6 olarak kayıtlara geçen deprem sonrası mini bir tsunami yaşandı. Ve o gün doğa şöyle fısıldadı: Güç bende! Bu depremde neler yaşandığını şöyle bir hatırlayalım. Tsunamide sadece 3 dakika içinde deniz suyu 20 metre geriye doğru çekilip hemen ardından 1 metreye varan boyda dalgalar oluşturmuş ve sular karalardan içeri 100 metreye kadar ilerlemişti. Bu rakamlar bir tsunami için küçük rakamlardır. Şansımız ülkemizin etrafında Hint veya Atlas okyanusları gibi açık denizlerin olmamasıdır. Mini olmasına rağmen meydana gelen tsunamiden geriye birbirine çarpıp parçalanan, sürüklenip karaya çıkan kayıklar, bir fındık kabuğu ya da kuru bir yaprak gibi kolayca yerinden kalkıp yüzüveren otomobiller ve eşyalar kaldı. Hatırınızda mı? 26 Aralık 2004 Aralık tarihinde Endonezya’nın Sumatra adası açıklarında yaşanan 9,1- 9,3 şiddetindeki büyük deprem ve ardından meydana gelen boyları 30 metreyi aşan dev dalgalarıyla yaşanan tsunamiyi, yıkım gücünü ve gazetelerde basılan afet fotoğrafları birçoğumuz iyi hatırlar. Kıyameti andıran o tsunami felaketinden geriye büyük maddi zararlarla birlikte can kayıpları kalmıştı. Yine o tarihlerde bazı gazete haberlerinde “Tsunami toprağı ve insanı yuttu” şeklinde alt başlıklar kullanılmıştı. Bütün bunlar ne kadar sürede oldu dersiniz? Sadece 8,3–10 dakika arasında olup bitmişti her şey ve zararların en büyüğünü Endonezya yaşamıştı. İçlerinde Sri Lanka, Maldiv Adaları, Phuket Adası, Hindistan ve Tayland da dâhil olmak üzere toplam 14 ülkede 230.000’den fazla kişi yaşamını kaybetmişti. Doğa hatırlatmıştı, güç hep ondaydı. 150 atom bombasına denk İster 3, isterse 8 veya 10 dakika sürmüş olsun doğa hiç beklenmedik anlarda çok büyük yıkım güçlerine sahip olabildiğini ispatlıyor. Az önce hatırlattığım Hint Okyanusu depremi ülkemizde 1999 yılında yaşanan ve sadece 45 saniye süren 7,6 şiddetindeki Gölcük depreminden 18–20 kat fazlaydı ve süre olarak da şimdiye kadar yaşanan en uzun süreli olanıydı. Bu devasa deprem dünyanın eksenini 1 cm. yerinden oynatacak kadar güçlüydü. Bu deprem sırasında 26 megaton ağırlığındaki dinamitin patlamasına eşdeğer bir enerji ortaya çıktığı saptanmıştı. Daha net bir örnekle açıklayabilmek için bu kadar yüksek bir enerjinin ancak Hiroşima’ya 1945 yılında atılan atom bombasının 150 tanesinin aynı anda patlamasıyla ortaya çıkabileceği belirtilmişti. Yaşam da onda, ölüm de Doğa sürekli olarak diyor ki: Güç bende. Yaşam da veririm, ölüm de.
Bir de ateşin gücüne bakalım. Su ateşi söndürür ama tsunamiler ortamı yıkar geçer. 3 dakika Peki, yangınların sebep olduğu felaketler ne kadar sürede oluyor dersiniz? Derler ki bir yangına mutlaka ilk 5 dakikada müdahale edilmeli. Çünkü bir yangında ilk 5 dakika içinde ortam sıcaklığı 555 santigrat dereceye ulaşmaktadır. 10 dakikada 660 dereceye, 15 dakika içinde de 720 dereceye ulaşabilmektedir. Bir saat içinde ulaştığı değer ise 927 santigrat derecedir. Araştırma ve gözlemlerden çıkan sonuçlara göre bir evin tamamen yanıp yok olması, geriye bir enkaz yığını kalması için 3 dakika yetmektedir. Şimdi söyleyin, dakikalar ne kadar önemli? Su ile ateş insana dost mu yoksa düşman mı? Kim daha güçlü? Doğa mı yoksa insan mı? M.Özdaş
Yorum Yap
Yorumunuz
1000
Bugün içinde çok okunan haberler
Yazarlar
Copyright © 2013
|