MUTLULUĞUN ŞİFRESİ -2

Geçen haftaki yazıda genetik faktörler, %50’lik oranıyla mutluluk üzerinde en büyük etki alanına sahip olduğunu açıklamıştım. Diğer faktörler ise, %40 oranında belirli amaçlar doğrultusunda yapılan yaşam etkinlikleri, %10 oranında ise yaşam şartlarının ve demografik özellikler mutluluk üzerinde etkili olduğu yapılan çalışmalarla ortaya konuşmuştur.

Amaçlı yaşam etkinliklerinin mutluluğu %40 oranında etkilediği bilinmektedir. Amaçlı yaşam etkinlikleri, yaşam amaçları belirleme ve bunları gerçekleştirme olarak tanımlanır. Amaçlı yaşam etkinlikleri, sosyal ilişkiler kurma, hobiler, yardım etme, alıştırmalar, egzersizler, başarılı olma, affedicilik, yaşama farklı anlamlar yükleme, dinî inancın gereklerini yerine getirme gibi eylemleri kapsamaktadır. Bireyin belli bir amaca yönelik etkinliklerini artırması mutluluğunu arttırmaktadır.

Bireyin belirli amaçlara sahip olması ve amaçlarını gerçekleştirebileceğine inanması aynı zamanda bu doğrultuda kararlı bir şekilde devam etmesi mutluluğu, yaşamdan alınan doyumu artırmaktadır. Belirli bir amaca sahip olmak ve bu amaçları yerine getirmek, bireyin ilgisi, isteği ve yeteneği doğrultusunda ise bireyin mutluluk düzeyi de artar. Örneğin, sohbet etmek, kitap okumak gibi bireyin hoşuna giden faaliyetler şimdiki zamana ait kalıcı haz duyguları hissetmesini sağlar.

Yaşam şartları veya demografik özelliklerin mutluluğa etkisine bakıldığında yaş, cinsiyet, eğitim durumu, yaşanılan yer, medeni durum, ekonomik durum gibi demografik değişkenler, yaşam şartları başlığı altında değerlendirilmektedir. Yapılan meta-analiz çalışmaları sonucu yaşam şartlarının mutluluk üzerinde yaklaşık %10 oranında etkili olduğu ortaya konmuştur. Aynı şekilde, Diener (1984) de demografik değişkenlerin, mutluluğa etkisinin %15’ten fazla olamayacağını belirtmiştir.

Kasser ve Ryan (2001) ne tür amaçların mutluluk düzeyini artırdığını veya hangilerinin azalttığını araştırdıkları çalışmada, içsel amaçların mutluluğu artırdığını, bunun yanı sıra dışsal amaçların da mutluluğu azalttığını ortaya koymuşlardır. İçsel amaçları; kişisel gelişim, bir diğerine yardım etmek, topluma katkı sağlamak, sosyal ilişkiler, fiziksel sağlık; zengin olma, ünlü olma, çekici olma gibi amaçları ise dışsal amaçlar olarak adlandırmışlardır. İçsel amaçların mutluluk ile olumlu yönde ilişkili olduğu, dışsal amaçların ise mutluluk ile olumsuz yönde ilişkili olduğunu göstermişlerdir.

Yani demem o ki, belirli amaçlara sahip olmak ve amaçlarını gerçekleştirebileceğine inanmak aynı zamanda bu doğrultuda kararlı bir şekilde devam etmek mutluluğu, yaşamdan alınan doyumu artırmaktadır ve tabi %40 oranında etkiye sahiptir. Yaşam şartları, yaş, cinsiyet, eğitim durumu, yaşanılan yer, medeni durum, ekonomik durum gibi değişkenlerin ise mutluluk üzerinde %10’luk etkisi olduğu ortadadır onun için bu bilgilerin hayatında farkındalık kazandırmasını dilerim. Sevgilerimle…