SEVGİ İHTİYACI

Biz insanlar dünyaya bakıma muhtaç olarak geliriz. Ebeveynlerimizin bizimle kurduğu ilişki sayesinde temel ihtiyaçlarımız karşılanarak hayatta kalırız. Burada ilişki ile kastedilen şey sadece beslenme gibi temel ihtiyaçlarımızın sağlanmasından ibaret değildir.

1950’lerde Harry Harlow’un yaptığı bir çalışmada Harlow annelerinden ayrılıp kafeste yalnız yetiştirilen yeni doğmuş maymunların davranışlarını gözlemlemiştir. Doğumdan hemen sonra iki tane maymun, yalancı anne maketini yanına bırakılmışlardır. Bunlardan bir tanesi ısı ve rahatlık hissi veren, yumuşak havlu kumaş ile sarılmış anne maymunken diğeri ise sert tel örgüden yapılmış ama göğsüne süt vermesini sağlayan bir biberon yerleştirilmiş yalancı bir anne maymundur. Ve bebek maymunların, annelerine nasıl tepki verdiğine bakılmıştır. Bebek maymunlar sanki hayatını ona bağlıymış gibi yumuşak kıyafetten yapılma annelerine sarılmışlardır. Sert olan tel örgü figürün yanına ise sadece hızlıca süt içmek için gitmişlerdir.Bu deneyde de dikkati çeken nokta, rahat bez parçası tarafından sağlanan duygusal rahatlık, maymunların kendilerini beslenme ihtiyacından daha güçlü olmuş gibi görünmesidir. Sıcaklık ve rahatlık da beslenme kadar güçlü bir yaşam gereksinimidir.*

Bebeklerin anneleriyle ile arasındaki bağ sadece besin ihtiyacının karşılanmasından ibaret olmadığını ileri süren Harry Harlow, Bağlanma Teorisinde sadece beslenme ile açıklamanın yetersiz olması sevgi şefkat duygularının da önemli bir etken olduğunu düşünerek bu deneyi yapmıştır.

Özetlemek gerekirse, insan sadece beslenerek yaşayamaz ve temas kurmak, kendini güvende hissetmek ister, dokunmak ve şefkat duygularını da yaşamak ister. Anne ile kurulan bağ bebeklik döneminde ne kadar önemli ise babanın anne ile kurduğu bağ da o kadar önemli sevildiğini hissetmeyen, şefkate ihtiyacı olan bir anne sevgisini de çocuğu ile paylaşmakta zorlanacaktır.

Klasik toplumda kadına ve erkeğe verilen görevler vardır. Babalık rolü de bunlardan birisi, sanki babalık sadece çocukların temel bakım ihtiyaçlarını karşılamaktan ibaretmişcesine davranıyor olmaları da aynı konuyu gündeme getiriyor. Birini seviyorsan veya ebeveynlik yapıyorsan sadece temel ihtiyaçlarını karşılıyor olman elinden gelen her şeyi yaptığın anlamına gelmez. Maddi ihtiyaçlar işin bir boyutu ve bu tarafı fazlasıyla yerine getirdiğinde her şeyi yapmış olmazsın temel ihtiyaçların üstünde birşey var ki o da sevilme, güvende olma ihtiyacı yani her canlının sevilmeye ihtiyacı vardır.

“Ne istiyorsanız alıyorum, yapıyorum” dediğinizde her şeyi yapmış olmuyorsunuz aslında. Uzun mesailer harcayan anneler ve babalar çocukları ile geçiremedikleri zamanı onlara konforlu hayat koşulları sunarak sağlamaya çalışıyor olabilirler mi? Bunun cevabını sizlere bırakıyorum ancak sevgi ve şefkat boşluğunu hiç bir maddi imkan dolduramayacağım bilmenizi isterim.

Sevdiğinizi, sevildiğinizi hissettiğiniz, şefkatle sarıp sarmalandığınız keyifli bir hafta dilerim sevgilerimle

*Atalay Z, 2019, Şefkat, inkilap Kitapevi Yayın Sanayi ve Ticaret AŞ